Üst çenenin ileriliğinden, alt çenenin geriliğinden veya her iki durumunda beraber mevcut olmasından kaynaklanabilir. Bu tip çene problemleri genellikle genetik geçişlidir. Bu probleme sahip kişilerde üst ön dişler, alt ön dişlere göre fazla önde konumlanmış, hatta öne doğru açılanmış (fırlak) pozisyonda olabilir. Halk arasında tavşan dişli olarak isimlendirilen durum budur:) Fakat bazen bu tip çene problemine sahip kişilerde tablo bu kadar kolay anlaşılır olmayabilir. Üst ön dişler geriye doğru eğimlenerek alt dişler ile aralarındaki mesafeyi azaltarak üst çenenin önde olması durumunu gölgelerler, geriye eğimlenen üst ön dişler, alt ön dişleri fazla örterler, derin kapanış olarak isimlendirdiğimiz kapanış oluşur, alt ve üst ön dişlerde çapraşıklık izlenir. Bu durumda kişiler genellikle üst çenelerinin önde alt çenelerinin geride olduğunun farkına varamazlar, ortodontiste danışma sebepleri genellikle üst dişlerindeki çapraşıklık veya çene eklemi problemi nedeniyle olur.
Tedavisi Yöntemleri
Tedavisi; Kişinin yaşına göre tedavisi değişmekte olup, karma dentisyondaki (daimi ve süt dişlerin ağızda beraber bulunduğu dönemdir) ve gelişim çağındaki hastalarda; problemin kaynaklandığı çeneye göre, üst çeneyi geri almak adına kullandığımız başlıkların (headgear) veya alt çeneyi ilerletmek amacıyla kullanılan ağız içi hareketli apareylerin (monoblok veya twinblok apareyleri vb…) veya her iki ağız içi ve ağız dışı apareyin kullanımı gerekli olabilir. Daimi dişlerinin hepsi ağızda sürmüş olan gelişim çağındaki hastalarımızda ise braketlerle beraber kullanılan sabit alt çene ilerletme apareyleri (herbst,forsus,sus,powerscope apareyleri vb…) kullanılabilir. Ayrıca alt çenesi geride olan gelişim çağındaki hastalarda şeffaf plak(aligner) tedavileri ile de alt çenenin ilerletilmesi mümkün olmaktadır.
Before
AfterHangi Yaşlarda Önlem Alınmalı?
Alt çene ilerletme tedavisi, hastanın büyüme ve gelişim döneminde olması gereken bir tedavidir. Bu dönem genellikle kızlarda 10-12 yaş, erkeklerde ise 11-13 yaş aralığındadır. Büyüme gelişim döneminin atak yaptığı bu yaş aralığında, çene tedavilerinde en hızlı sonuçlar alınabilmektedir. Bu yaş aralıkları kişiden kişiye farklılık gösterebilir, bu nedenle her bireyin durumu özel olarak değerlendirilmelidir.
Before
AfterYetişkin Ortodontisi
Gelişim çağı sona ermiş yetişkin hastalarda ise alt ve üst dişlerin kapanıştaki ilişkisi ve dişlerin çeneye sığma durumu (yer darlığı) değerlendirilerek, bozukluğun şiddetine göre, üst çeneden iki adet küçük azı dişlerinin çekimi ile açılan boşluklara üst dişlerin geriye toplanması veya çenenin en arkasında yer olması durumunda çekim yapmadan üst dişlerin hepsini geriye hareket ettirmek(distalizasyon) yolu ile dişlerin kapanışı düzeltilir. Bu probleme sahip yetişkin hastalarda dişlerin kapanışının düzeltilmesi, çenelerin pozisyonlarını değiştirmez, sadece dişlerin yer değişimine bağlı olarak gülümseme estetiğini ve alt ve dudakların pozisyonlarını iyileştirir. Bu tedavi, çene problemlerinin diş hareketleri ile kamufle edilmesini amaçladığı için kamuflaj tedavisi olarak adlandırılır. Yetişkin hastalarda iskeletsel problemin şiddetli olması durumunda ise kamuflaj tedavisinin sınırları yüz estetiğini estetiği iyileştirmeye yeterli olmayacak demektir ve bu durumda hastalar ortognatik cerrahi ile tedavi edilir.
Ortognatik cerrahi tedavileri; yetişkin hastalarda çenelerdeki iskeletsel bozukluğun tipine göre çeneleri hareket ettirerek yüz estetiği ve sağlıklı bir çiğneme fonksiyonu sağlamayı hedefleyen ameliyatlı ortodontik tedavilerdir. Bu probleme sahip kişilerde, ortognatik cerrahi ameliyatı ile üst çene geriye alınır veya alt çenede ilerletme yapılır. Problemin şiddetli olması halinde, çeneler arasındaki mesafe çok fazla ise her iki çeneye de müdahale edilmesi gerekebilir.